Vivaldi maakt zich op voor een grote fiscale hervorming. Die focust op lagere lasten op arbeid. Ja, werken moet lonen, maar ondernemen evengoed. De ondernemers laten betalen voor een belastingverlaging op arbeid zou een rampzalige keuze zijn.
Vorige week was ik op bezoek bij een bevriende ondernemer die een industriële bakkerij leidt. Zijn bedrijf heeft het moeilijk. De loonkosten? 11 procent omhoog. De huur? 11 procent omhoog. De leverancierskosten? Ook allemaal omhoog. Alleen zijn eigen loon is geen 11 procent omhooggegaan. Hij kan zijn prijzen niet zomaar optrekken, en zijn loon stijgt niet automatisch.
Daarom is het bijzonder verontrustend dat met geen woord over ondernemers wordt gerept in de grote fiscale hervorming waar Vivaldi op broedt, en die onze belastingen ‘eerlijk, rechtvaardig, neutraal en eenvoudig’ moet maken. Met een overheidsbeslag dat bij de hoogste ter wereld ligt, moet het monster van die grote overheid permanent gevoed worden met inkomsten.
Het fiscaal debat wordt volledig overheerst door de belastingdruk op arbeid, die torenhoog is in België. Iedereen is het erover eens dat werken moet lonen. Daarover zitten zelfs de meest fervente politieke vijanden op één lijn. Maar daardoor gaat het fiscale debat amper over ondernemers, die met veel minder zijn en die (zeker als ze geen grote multinationals bezitten) op veel minder supporters in de Wetstraat kunnen rekenen.
Historisch compromis
De ondernemers krijgen nochtans klappen. Volgens de jongste vooruitzichten van de Nationale Bank van België stegen de loonkosten van Belgische werkgevers in twee jaar met 15 procent, veel sneller dan die van hun Europese concurrenten. Belgische werknemers zijn uitstekend beschermd dankzij de indexering.
Zo treft de inflatie ondernemers buitengewoon hard. Ze moeten al hun werknemers meer betalen, maar ik ken maar weinig zaakvoerders die ook hun loon verhoogden. Er zijn er veel die hun prijzen niet zomaar met 10 procent konden optrekken zonder zichzelf uit de markt te prijzen. Tegenover dezelfde inkomsten staan dus voor veel ondernemers fors meer uitgaven.
Of wat met alle creatieve beroepen, kleine zelfstandigen en vrije beroepen: kregen zij automatisch de index in de schoot geworpen? Niet dus.
‘Ja, maar jullie betalen minder belastingen’, hoor je dan regelmatig. Er was ooit een historisch compromis voor ondernemers: ze genieten niet (of in erg beperkte mate) van het vangnet van de sociale zekerheid, maar in ruil kennen ze niet dezelfde fiscale druk als werknemers.
De overheid honoreert die deal al lang niet meer. Ondernemers hebben niet dezelfde pensioenrechten als werknemers, geen werkloosheidsuitkeringen, beperkte ziekteverzekering. Maar door de combinatie van hoge vennootschapsbelastingen en zware taksen op dividenden zit bitter weinig verschil tussen de reële percentages die loontrekkenden en zelfstandigen betalen.
Dividend uitkeren almaar duurder
Dat is fundamenteel onrechtvaardig. Over het herstellen van de historische deal blijft het muisstil. In de blauwdruk die minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) afgelopen zomer op tafel legde, was sprake van een verlaging van de vennootschapsbelastingen voor kmo’s van 20 naar 15 procent voor een belastingschijf tot 200.000 euro. Over dat voorstel is nooit nog iets vernomen.
En er is meer. Wat de staat in de vennootschapsbelasting ‘geeft’, neemt ze via de roerende heffing voor een aanzienlijk stuk weg. Een dividend uitkeren werd de jongste jaren systematisch duurder. Met een discours over het hoger belasten van ‘vermogens’ valt te vrezen dat de federale regering verder wil gaan op dat pad.
Een rechtvaardige fiscale hervorming kan zich onmogelijk alleen tot werknemers beperken. Ook ondernemen moet lonen. Want om jobs lager te belasten moeten die jobs er natuurlijk eerst zijn. Ondernemers zijn de motor van onze economie, en die kan alleen blijven draaien mits een rechtvaardige fiscale hervorming. Wie risico’s neemt en met creativiteit, lef, innovatie en vooral veel vallen en opstaan een bedrijf uitbouwt en jobs creëert, verdient een volwaardige plaats in het fiscale debat.
De essentie
De auteur: Zelfa Madhloum is een geëngageerde onderneemster.
De kwestie: De Vivaldi-regering maakt zich op voor een grote fiscale hervorming. Die focust op lagere lasten op arbeid, die torenhoog zijn in België.
Het voorstel: Werken moet lonen, maar het fiscale debat moet ook gaan over ondernemers. Zij krijgen klappen.